Kaliforniya Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, %3 gibi düşük bir hata oranıyla beyin sinyallerini profesyonel konuşma cümlelerine çevirmeyi başardı.
Çoğumuza düşüncelerimizi çözümleyen bir makine fikri ürkütücü gelse de bu cihazlar hastalık veya sakatlık nedeniyle konuşma yeteneğini kaybeden bireyler için büyük önem taşıyor. Bunun yanında telefon veya bilgisayardaki dijital asistanınıza telepatik komutlar göndererek e-posta yazmayı kim istemez ki?
Nature Neuroscience’da yer alan yeni makaledeki araştırmacıların elde ettiği %97’lik başarının en önemli noktası, sinir ağlarını kullanarak beyin sinyallerinin metne dökülmesi ile bir dilden diğerine çeviri yapan cihazlar arasında önemli bir ilişki olduğunu fark etmeleri oldu. Çoğu beyin sinyalleri çalışmaları, belirli ses birimlerine karşılık gelen sinirsel aktiviteleri çözmeye odaklanırken, Kaliforniya Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, cümleleri hızlı ve oldukça düzgün bir şekilde başka dillere çevirebilen cihazları örnek almaya karar verdi. Belirli kelimelerin birbirine yakın olma ihtimalinin yüksek olduğu bilindiği için bu sistem, cümlede oluşan boşlukları doldurmak için bağlamdan faydalanabiliyor. Yabancı dil çevirilerinde yaygın olarak kullanılan kod çözme metodu, yazılan metindeki girdilerin analiz edilerek onları temsil eden işaretlerin belirlenmesi ve bu işaretlerin hedeflenen dile çevrilmesinden oluşur. Beyin aktivitelerinin yazıya çevrilmesinde ise metnin yerini beyin sinyalleri alıyor.
Araştırmacılar öncelikle, sistemin beyin aktivitelerini izleyebilmesi için 250 farklı kelimeden oluşan 50 cümleyi okuyan katılımcıları kayıt altına aldı. Böylece hangi sinirsel aktivitenin hangi konuşma bölümüyle ilişki kurduğunu belirleyen sistem, bunların arasından en az 30 cümleyi çözümleyebildi. Daha sonra ilk teste dahil edilmeyen kelimelerden oluşan bir setle deneme yapıldığında sistemin hata oranının önemli ölçüde azaldığı görüldü. Sistemin kelime ve alt cümle bilgilerini öğrendiğini gösteren bu sonuç, test edildikçe geliştirilebilecek olması açısından oldukça önemli.